برای شروع مطالعه شیمی ابتدا باید بدانید که شیمی ترکیبی از درس های محاسباتی مانند ریاضی و فیزیک و درس های حفظی و مفهومی مانند زیست است . در درس شیمی شما هم با مسئله و محاسبات روبرو هستید هم با قسمت های تحلیلی وحفظی که این موضوع باعث می شود درس شیمی یکی از سخت ترین درس ها در کنکور سراسری باشد . پس شما باید بتوانید قدرت خودتان را در هر دو بخش بهبود ببخشید تا بتوانید درصد راضی کننده ای از این درس بگیرید .
- روش مطالعه
در این درس ما سوال ها را به دو دسته تقسیم می کنیم :
1. سوال هایی که عمدتا مربوط به مسائل حفظی و تحلیلی هستند :
برای پاسخگویی به اینگونه سوال ها ابتدا باید با کتاب درسی شروع کنید و مطالب کتاب را خط به خط مطالعه کنید . پس از مطالعه کتاب درسی شما باید به مطالعه درسنامه بپردازید . در درسنامه ها به بعضی نکاتی که معمولا در تست ها طرح می شود اهمیت بیشتری داده شده است و شما می توانید با تمرکز بیشتری به این قسمت ها بپردازید .
درباره قسمت های تحلیلی این را باید بدانید که کتاب درسی در توضیح بیشتر قسمت ها بسیار ضعیف است و با اتکاء به کتاب درسی نمی توان به سوالات این بخش جواب داد شما باید برای یاگیری این بخش ها به درسنامه کتاب های کمک درسی رجوع کرده و به یادگیری این قسمت ها بپردازید . برای قسمت های تحلیلی شیوه مطالعه درسنامه با اهمیت است.
شما باید پس از مطالعه هر بخش تعدادی سوال تشریحی یا تستی درباره آن قسمت ببینید و حل کنید تا بفهمید که چه جایی از چه چیزی باید استفاده کنید.
برای مطالب حفظی مانند تاریخچه دانشمندان ، آزمایش ها، نکات مربوط به گروه های جدول تناوبی و … شما باید مانند درس زیست شناسی با دقت بالایی به مطالعه خط به خط کتاب بپردازید زیرا در سالهای اخیر سوالات مربوط به مسائل حفظی در آزمون ها بسیار به سبک سوالات زیست شناسی نزدیک شده است و در بعضی موارد حتی از آن هم فراتر رفته است . توجه به مطالبی که در حاشیه کتاب نوشته شده بسیار مهم و ضروری است .
سعی کنید اینگونه متن کتاب درسی را بارها مطالعه کنید تا در ذهن شما حک بشود . درست است مطالعه اینگونه مطالب و به خاطر سپردن آنها سخت است ولی اگر روی اینگونه سوال ها مسلط شوید می توانید به سوالات این بخش در آزمون ها با سرعت بالایی پاسخ بدید و زمان را برای سوالات و مسائل پیچیده ذخیره کنید . پاسخ دهی به سوالاتی که از اینگونه فصل ها مطرح می شود معمولا زمان زیادی لازم ندارد و فقط نیاز به تسلط دارد.
2. سوال هایی که مربوط به مسائل محاسباتی است :
در درس شیمی پاسخگویی به اینگونه سوالات چند سال است که اهمیت بیشتری نسبت به قبل پیدا کرده است زیرا با سخت تر شدن سوال های مربوط به دسته اول پاسخگویی به مسائل محاسباتی می تواند برای شما راهگشا باشد .
کتاب درسی برای توضیح مسائل بسیار ضعیف است و از همان اول به مطالعه درسنامه کتاب های کمک درسی بپردازید . پس از یادگیری شیوه حل تست های هر بخش چند مثال حل شده را با دقت ببنید تا نحوه برخورد با تست های آن بخش را بیاموزید. پس از یادگیری کامل به تست زدن بپردازید .
در پاسخگویی به اینگونه سوالات توجه به زمان و دیدن تیپ تست های مختلف اهمیت بسیار زیادی دارد . دیدن تیپ تست های مختلف به شما تسلط و اعتماد به نفس بالایی خواهد داد پس سعی کنید حتما تیپ تست های مختلف مربوط به این بخش ها را به طور کامل بیاموزید.
اینگونه سوالات معمولا برای دانش آموزان سخت به نظر می رسد و از آن صرف نظر می کنند درحالیکه دانش آموزان قوی می دانند که پاسخگویی به این دسته سوالات به مراتب می تواند راحت تر از سوالات دسته اول باشد .
دو مشکل اصلی در پاسخگویی به اینگونه سوالات وجود دارد:
الف) زمان : پاسخگویی به بعضی از سوالات مربوط به این بخش وقت زیادی از شما خواهد گرفت . برای حل مشکل زمان راهی جز افزایش تسلط خود بر روی تست های این بخش ندارید و باید تست های زیادی مربوط به این فصل ها بزنید تا بتوانید زمان پاسخگویی به این سوالات را کاهش دهید .
ب) محاسبات: تست های این مبحث از نظر دانش آموزان محاسبات بسیار طولانی و سختی دارد درحالیکه فقط در تعداد کمی از سوالات این مشکل وجود دارد و اغلب سوالات محاسبات سختی نخواهند داشت. در اینگونه سوالات اغلب عدد ها با هم ساده شده و محاسبات شما اصلا طولانی و سخت نخواهد بود .
شرط اینکه شما بتوانید تشخیص دهید چه اعدادی با چه اعدادی ساده می شوند فقط این است که یا تست های زیادی از آن مبحث زده باشید یا در ضرب و تقسیم بسیار با هوش باشید. اگر جزء دسته دوم نیستید تست های بیشتری بزنید .
- تست زنی
در درس شیمی زدن تست های زیاد و دیدن تیپ تست های مختلف اهمیت بالایی دارد . در درس شیمی تا می توانید تست بزنید .
حتما پس از مطالعه هر بخش تست هایی مربوط به آن بخش انتخاب کرده و بزنید. برای هر نوبت مطالعه شیمی به قدری پیش بروید که زمان برای پوشش خوب تست های مربوط به آن بخش داشته باشید. تست ها را 10 تا 10تا زده و به پاسخنامه رجوع کنید و پاسخ های مربوط به تست هارا مطالعه کنید. حتما از هر بخشی که مطالعه می کنید تعدادی تست برای نوبت بعدی نگه دارید. میتوانید تست ها را به تست های زوج و فرد و یا تالیفی و کنکوری تقسیم کرده و هر بار قسمتی از آنها را پاسخ دهید .درنوبت بعد ابتدا مطالب جدید را بیاموزید و تست های آنرا بزنید سپس به زدن تعدادی از تست های باقیمانده دفعه پیش بپردازید .
تست هایی که از نظر شما نکته خاصی داشت را نشانه دار کنید و همچنین سعی کنید حداقل از هرنوع تیپ تست یک تست را برای دوره نشانه دار کنید . مطمئن باشید این کار در آینده برای شما مفید واقع خواهد شد .
در پاسخگویی به سوالات شیمی مخصوصا مسائل محاسباتی صبور باشید .
- خلاصه نویسی و نکته برداری
در درس شیمی حتما خلاصه نویسی انجام بدهید . خلاصه نویسی به شما این امکان را می دهد که با سرعت زیادی این درس را مرور و یاد آوری کنید .
میتوانید یک دفتر انتخاب کرده و قسمت های مهم وحیاتی مانند فرمول ها ، نکات مربوط به سوالات تحلیلی ، واکنش ها و… را یادداشت کنید .
سعی کنید نکات خیلی ریز را وارد خلاصه نویسی نکنید و آنها را در دفترچه ای دیگر که مربوط به نکته برداری است بنویسید. دفترچه نکته برداری درشیمی میتواند مربوط به نکات حفظی، (مثل تغییر کلمه ای در یک جمله حفظی باشد )روش حل یک تست ، یک نکته درباره پاسخگویی به سوالات تحلیلی باشد یا اشتباهی متداول درحل نوعی تست باشد.
هیچ دفترچه و کتاب نکته برداری و خلاصه نویسی نمی تواند جای دفتر نوشته شده توسط خودتان را بگیرد .
- حرف آخر
به هیچ وجه در حل مسائل محاسباتی از ماشین حساب استفاده نکنید و از همان ابتدا به خودتان عادت دهید که محاسبات را خودتان انجام دهید .
سعی کنید تاحد امکان فرمول های شیمیایی مواد و واکنش ها را به ذهن خود بسپارید و از گفتن جمله اینو ولش کن جدا خودداری کنید .
توجه کنید که درس شیمی زحمت زیادی نیاز دارد ولی یادگیری آن و کسب یک درصد خوب به سختی آن می ارزد.